Dins lo país d´Olmes, en tèrra d´Arièja, quand los Pirineus sont moriguent, entà lhevant, davalhant los cimals, a dejus Sant Bartomièu, quand la tèrra comença a èstre mai fértil, mèns agresta, trapam lo vilatge de Montsegur.
Agantant lo camin, pujant enta´th castèl, a los pès de la montanha i a una bèra explanada, ont la vida floreis, coneishuda coma Prat dels Cramats.
En mai de 1243 e apuèi detz mèses de siètge, començèt la rendicion dels càtars dauant las tropas de Simon de Montfòrt.
Morir cremat pel fuòc es un dolor indescriptible, mas los darrièrs càtars se tradiren pas per s´en liurar, jamais renoncièron a ailò que cresían en canvi d´una vida de coardesa e mentida. Decidièron anar jonchs al lenhièr.
Degun dels sietjats de Montsegur se separèt dels sieus fraires. Dos-cents-detz òmes e fèmnas e una volontat invencible, a debàs a l´esplanada, jus la sia anciana fortalesa, benlèu dejà sabián que aquel orror sonque durariá uns minuts, mentre que la sia lum brilharia fins la fin des jorns, illuminant a generacions a venir. Ailà, una pèira escricha en lenga nòstra remembra als bons òmes. Prat dels Cramats. Als càtars. Martyrs per l´amor pur.
